Κυριακή, Οκτωβρίου 19, 2014

Ο ΝΤΑΙΣΕΛΜΠΛΟΥΜ, Η ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΚΑΙ Η ΕΚΚΡΕΜΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΤΡΟΙΚΑΣ

Τις δυσκολίες του πολιτικού εγχειρήματος απεμπλοκής από τα Μνημόνια και την τρόικα ανέδειξε η πρόσφατη κατάρρευση τιμών στο Χρηματιστήριο Αθηνών και την ελληνική αγορά ομολόγων, που αν και χρεώνεται από την ελληνική πλευρά σε εσφαλμένες διατυπώσεις του Ολλανδού προέδρου του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, στην πραγματικότητα δείχνει τον μεγάλο σκεπτικισμό των αγορών για την επομένη ημέρα της Ελλάδας σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. 


H εκπεφρασμένη πρόθεση της κυβέρνησης να λάβει προληπτική πιστωτική γραμμή φαινομενικά θα λειτουργήσει καθησυχαστικά για τις αγορές, ώστόσο το περιεχόμενο της συμφωνίας που θα οδηγήσει στη λήψη αυτού του «προληπτικού δανείου» και ο ρόλος που θα διαδραματίσουν ΔΝΤ και ΕΕ, αποτελεί ένα μεγάλο ζητούμενο. Αντίστοιχα μέλλει να ξεκαθαρισθεί το ποια θα είναι και η εξέλιξη της τρέχουσας αξιολόγησης της τρόικας, από την οποία εξαρτάται η εκταμίευση δόσεων ύψους 7,1 δισ. ευρώ και ποια «ευελιξία» θα επιδειχθεί από τους δανειστές στα ακανθώδη ζητήματα.

Ο «γκαφατζής Ολλανδός»

Τον επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, δείχνουν κυβερνητικά στελέχη ως τον υπεύθυνο της τριήμερης αναταραχής που οδήγησε σε απώλειες δισεκατομμυρίων τα ελληνικά ομόλογα και τις ελληνικές μετοχές. 

Ο γνωστός για τα «ολισθήματά» του Ντάισελμπλουμ, το βράδυ της προηγούμενης Δευτέρας (13/10) κατά την καθιερωμένη συνέντευξη που ακολούθησε του Συμβουλίου Υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, αναφερόμενος στην Ελλάδα εμφάνισε την ΕΕ και το ΔΝΤ χωρίς σχέδιο για την «επομένη μέρα» της χώρας.

Ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών δήλωσε πως μόλις τα συμπεράσματα της πέμπτης επανεξέτασης καταστούν σαφή το Eurogroup θα αρχίσει να συζητά μια σειρά από αλληλένδετα ζητήματα όπως οι ρυθμίσεις που θα τεθούν σε ισχύ μόλις λήξει το τρέχον πρόγραμμα στο τέλος του έτους. Αλλά δεν αρκέσθηκε σε αυτό. 

Έσπευσε να συμπληρώσει ότι είναι «πρόωρη» η όποια συζήτηση για το εάν θα υπάρξει προληπτική πιστωτική γραμμή, αλλά και ότι δεν έχουν διατυπωθεί επίσημα οι θέσεις της ελληνικής πλευράς για διακοπή του προγράμματος με το ΔΝΤ. Η φράση δε που έδωσε τη «χαριστική βολή» ήταν η εξής: «Νοέμβριο και Δεκέμβριο θα συζητήσουμε το μέλλον».

Με τις δηλώσεις του ο επικεφαλής του Eurogroup «στοχοποίησε» την Ελλάδα -μέσα σε ένα επιβαρυμένο κλίμα μεταβλητότητας και αυξημένης αβεβαιότητας στις διεθνείς αγορές- λέγοντας ουσιαστικά ότι αποφάσεις για το μέλλον της χώρας δεν έχουν ληφθεί και ότι αυτές, υπό προϋποθέσεις, θα ληφθούν το Δεκέμβριο. 

Καθώς τα επενδυτικά κεφάλαια που επενδύουν στην Ελλάδα δεν είναι μακροπρόθεσμα και τα περισσότερα εξ αυτών θέλουν να διαθέτουν ένα καθαρό βραχυπρόθεσμο ορίζοντα για το πώς και που επενδύουν, οι αναφορές του Ολλανδού υπουργού αποδείχθηκαν ιδιαιτέρως επιζήμιες, καθώς προκάλεσαν πρόσθετη αβεβαιότητα για το κοντινό μέλλον.

Η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου το βράδυ της Δευτέρας ήταν στο 6,7%, δηλαδή στα μέσα επίπεδα της εβδομάδας που προηγήθηκε. Το πρωί της Τρίτης 14 Οκτωβρίου και αφού είχαν μεσολαβήσεις οι δηλώσεις του κ. Ντάισελμπλουμ, έσπασε το φράγμα του 7% και ανήλθε έως το 7,6%. Την Τετάρτη ξεπέρασε το 8% και την Πέμπτη 16 Οκτωβρίου σκαρφάλωσε ενδοσυνεδριακά έως και το 9,28%.


Η πρώτη «διορθωτική» δήλωση που μερικώς «φρέναρε» τους πωλητές του ελληνικού χρέους έγινε την ίδια ημέρα από τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδιο για τις Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις Γίρκι Κατάινεν, ο οποίος τόνισε χαρακτηριστικά πως «δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρώπη θα εξακολουθήσει να βοηθάει την Ελλάδα με οποιονδήποτε τρόπο απαιτείται για να διασφαλιστούν αποδεκτοί όροι χρηματοδότησης για το ελληνικό κράτος, και να διευκολυνθεί η επιστροφή στην πλήρη και βιώσιμη πρόσβαση στην αγορά». 

Ο ίδιος τόνισε ακόμη το εξής: «Θα καταβάλουμε προσπάθειες προκειμένου να διασφαλίσουμε την ομαλή εξέλιξη της ευρωπαϊκής στήριξης για τη χώρα μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος». Πιο απλά αυτά που έπρεπε να πει ο Ντάισελμπλουμ το βράδυ της Δευτέρας , τα δήλωσε το μεσημέρι της Πέμπτης ο Φιλανδός Επίτροπος.

Το θέμα της αξιολόγησης

Ο Κατάινεν στη δήλωση της Πέμπτης τόνισε και κάτι ακόμη το οποίο δεν έτυχε ιδιαίτερης προσοχής. Ανέφερε πως η ΕΕ θα συνεργαστεί «πολύ στενά με τις ελληνικές αρχές για να ολοκληρωθεί η τρέχουσα αξιολόγηση, η οποία θα απαιτήσει την συμφωνία επί ολοκληρωμένης δέσμης φιλόδοξων μεταρρυθμίσεων».

Ο προγραμματισμός που έχει κάνει το υπουργείο Οικονομικών για τη κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του επομένου διαστήματος έχει ως βασικό συστατικό τη λήψη των δόσεων του 2014 από ΔΝΤ και ΕΕ συνολικού ύψους 7,1 δισ. ευρώ. 

Ωστόσο, για να δοθούν τα 3,6 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ και τα 3,5 δισ. ευρώ από την ΕΕ απαραίτητη προϋπόθεση είναι να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του προγράμματος από την τρόικα έως τα μέσα Νοεμβρίου και να υλοποιηθούν όλες οι παρεμβάσεις που έχουν συμφωνηθεί.

Οι παρεμβάσεις αυτές όμως είναι «πολιτικά οδυνηρές», καθώς περιλαμβάνουν αλλαγές στο ασφαλιστικό, στα εργασιακά και στους μισθούς του Δημοσίου που αναμφισβήτητα - εφόσον ληφθούν- θα έχουν κόστος για την κυβέρνηση και θα δυσχεράνουν περαιτέρω την προσπάθεια ανεύρεσης των 180 βουλευτών για την προεδρική εκλογή.

Για να αποφύγει το «σκόπελο» αυτό η κυβέρνηση ξεκίνησε να συζητά με το ΔΝΤ και την ΕΕ τις δυνατότητες μετάθεσης κάποιων μεταρρυθμίσεων για το μέλλον. Το θέμα ετέθη άλλωστε στη συνάντηση που είχαν ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης, ο Διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, ο σύμβουλος του Πρωθυπουργού Σταύρος Παπασταύρου και ο επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ Στέλιος Παπαδόπουλος με την επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ στην Ουάσιγκτον την προηγούμενη Κυριακή.

Στη συνάντηση αυτή η επικεφαλής του ΔΝΤ άκουσε τις ελληνικές θέσεις, ωστόσο ξεκαθάρισε πως εκπτώσεις από τις δεσμεύσεις δεν χωρούν και ότι το Ταμείο θα εκταμιεύσει τη δόση προς την Ελλάδα μόνον εάν υπάρχουν οι απαραίτητες διασφαλίσεις από Ελλάδα και ΕΕ ότι όλα όσα έχουν προβλεφθεί στο Μνημόνιο θα εφαρμοσθούν.

Το εάν τα 400 υπολειπόμενα προαπαιτούμενα του Μνημονίου και αυτά που θα προστεθούν μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης της τρόικας θα ληφθούν εντός του έτους είναι ουσιαστικά μέρος της διαπραγμάτευσης που είναι σε εξέλιξη. Η ελληνική πλευρά θα επιθυμούσε να εντάξει πολλά από τα μέτρα αυτά στο «εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων» που θα συνοδεύσει τη χορήγηση της «προληπτικής πιστωτικής γραμμής» από την ΕΕ.

Στελέχη από την Ουάσιγκτον που παρακολουθούν τις συζητήσεις τονίζουν πως «πάντα υπάρχει ευελιξία στο κομμάτι των αξιολογήσεων». 

Όπως εξηγούν αυτό δεν σημαίνει εκτροπή από τις θεμελιώδεις αρχές του προγράμματος, αλλά κάποια «προσαρμογή». Όπως επισημαίνουν, για να αποδεχθεί το ΔΝΤ την μετάθεση εφαρμογής των μέτρων του προγράμματος μετά την τυπική του λήξη στις 31 Δεκεμβρίου 2014 θα πρέπει να λάβει αυξημένες διαβεβαιώσεις από την ΕΕ και την Ελλάδα. Θα πρέπει δε να διατηρήσει το χαρακτήρα του «θεματοφύλακα» στο νέο ελληνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Υπό αυτό το πρίσμα πρέπει να προσεγγιστεί και η δήλωση του Κατάινεν ότι θα απαιτηθεί «συμφωνία επί ολοκληρωμένης δέσμης φιλόδοξων μεταρρυθμίσεων».

Η πιστωτική γραμμή

Οι συζητήσεις Ελλάδας, ΔΝΤ και ΕΕ για την προληπτική πιστωτική γραμμή έχουν και αυτές τις δυσκολίες τους, καθώς η λύση που επιδιώκει η Κυβέρνηση δεν εντάσσεται στα υφιστάμενα «προϊόντα»του ΔΝΤ ή του ESM που συνοδεύονται με αυστηρούς όρους. 

Στόχος της είναι να μην υπάρξει κανένα πλαίσιο επαναφοράς - είτε στην πράξη είτε συνειρμικά- σε Μνημόνιο και έτσι αναζητά μια άλλη ευρωπαϊκού χαρακτήρα λύση, που θα αξιοποιεί είτε τα χρήματα 10 δισ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων SMPs και ANFAs (τα κέρδη που καταγράφουν οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης από τα ελληνικά ομόλογα που δεν μετείχαν στο PSI), είτε το «μαξιλάρι» του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Στέλεχος του Ευρωσυστήματος δεν αποκλείει στη φάση αυτή ενεργότερη εμπλοκή του ΔΝΤ στην προληπτική πιστωτική γραμμή , ως επικοινωνιακό αντίβαρο στις πρόσφατες πιέσεις των αγορών. Άλλο στέλεχος με εμπλοκή στο Μνημόνιο αναφέρει για το ίδιο θέμα: 

«Ο λόγος που πιστεύουμε σε μια προληπτική γραμμή στήριξης είναι διττός. Από την μια δημιουργεί αξιοπιστία στους επενδυτές, καθώς αποτελεί διασφάλιση ότι οι πολικές θα προωθούνται. Από την άλλη είναι ένα δίχτυ ασφάλειας, αν κάτι αλλάξει δραματικά, είτε στις αγορές , είτε στο πολιτικό περιβάλλον», ανέφερε, προσθέτοντας πως οι εκλογές του 2015 είναι ένα «ξεκάθαρο πολιτικό ρίσκο». 

Θανάσης Κουκάκης 
in.gr

ΠΡΕΖΑ TV
19-10-2014

Δεν υπάρχουν σχόλια: