Πέμπτη, Αυγούστου 14, 2014

ΜΙΑ ΠΛΩΤΗ ΒΟΜΒΑ ΤΗΣ ΔΕΠΑ ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟ ΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ

Του Τάσου Σαραντή

Σε πυριτιδαποθήκη κινδυνεύει να μετατραπεί ο κόλπος της Καβάλας, εφόσον υλοποιηθεί το σχέδιο της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ) για την εγκατάσταση πλωτής μονάδας υγροποιημένου φυσικού αερίου σε απόσταση αναπνοής από την ακτή και σε περιοχή με ευαίσθητες χημικές βιομηχανίες.

Σύσσωμοι οι κάτοικοι και οι φορείς της Καβάλας αντιδρούν σε μια τέτοια προοπτική, υποστηρίζοντας ότι το κοινωνικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα ενός τέτοιου έργου είναι εξαιρετικά αρνητικό για το περιβάλλον και για τις προοπτικές που έχει η περιοχή. Ωστόσο, αυτή η επικίνδυνη σε περίπτωση ατυχήματος επένδυση αποτελεί κεντρική επιλογή της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, λόγος για τον οποίο προωθείται από την κυβέρνηση με διαδικασίες fast track και μετατρέπει την Καβάλα σε πιόνι της ενεργειακής σκακιέρας και των γεωπολιτικών εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή.


Από το 2010

Η «ιδέα» για την εγκατάσταση ενός πλωτού τερματικού σταθμού εισαγωγής, αποθήκευσης και επαναεριοποίησης φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή της Καβάλας (σταθμός LNG) άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά το 2010, όταν η ΔΕΠΑ εκπόνησε μελέτη για τη δυνατότητα της κατασκευής του, με στόχο την ευστάθεια της εγχώριας κατανάλωσης, καθώς και την εξυπηρέτηση των αγορών φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων. Η μελέτη ανέδειξε ως βέλτιστη γεωγραφική περιοχή για τη χωροθέτηση του σταθμού τον χώρο του Βορείου Αιγαίου.

Σύμφωνα με τη ΔΕΠΑ, η ενδεχόμενη υλοποίηση ενός τέτοιου έργου θα αναβαθμίσει περαιτέρω τον γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας, λειτουργώντας συμπληρωματικά ως προς υπάρχοντα και μελλοντικά αναπτυξιακά έργα της περιοχής (αγωγοί TAP – Transadriatic Pipeline και IGB – Interconnector Greece-Bulgaria, λιμάνι Καβάλας «Φίλιππος Β’» και υπόγειες αποθήκες). Επιπλέον, εκτιμάται ότι θα ενισχύσει την ασφάλεια τροφοδοσίας του εθνικού συστήματος φυσικού αερίου (ΕΣΦΑ).

Με το σταγονόμετρο

Από όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι σήμερα, δεδομένου ότι για το συγκεκριμένο ζήτημα η ενημέρωση από τη ΔΕΠΑ ρέει με το σταγονόμετρο, η σχεδιαζόμενη μονάδα του πλωτού τερματικού σταθμού φυσικού αερίου με την επωνυμία Aegean LNG, που θα λειτουργήσει το 2016, θα είναι αγκυροβολημένη στον κόλπο της Καβάλας σε απόσταση μόλις 1,5 χιλιομέτρου από την ακτή. Ο πλωτός σταθμός LNG με δυναμικότητα αποθήκευσης περίπου 150.000 κ.μ. υγροποιημένου φυσικού αερίου θα συνδεθεί με τον υπάρχοντα χερσαίο αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου.

Ο σταθμός LNG θα ανεφοδιάζεται με υγροποιημένο φυσικό αέριο από ειδικά πλοία μεταφοράς LNG με ρυθμό ένα πλοίο κάθε 10-20 ημέρες, συχνότητα που -βέβαια- μπορεί να μεταβληθεί, αναλόγως με τις ανάγκες του ρυθμού τροφοδοσίας του χερσαίου δικτύου. Λόγος για τον οποίο η ετήσια δυναμικότητά του θα κυμαίνεται από 3 έως 5 δισ. κ.μ. επαναεριοποιούμενου φυσικού αερίου. Το εκτιμώμενο κόστος επένδυσης του έργου ανέρχεται στα 275 εκατ. ευρώ.

Το υγροποιημένο φυσικό αέριο υπό ψύξη θα καταφτάνει στον πλωτό σταθμό LNG, σε θερμοκρασία μείον 160 βαθμούς Κελσίου. Με την προσθήκη θερμότητας στο θαλασσινό νερό που θα χρησιμοποιείται, θα γίνεται η αεριοποίησή του, σε θερμοκρασία 5 βαθμών Κελσίου. Μετά τη χρησιμοποίησή του, το νερό θα απορρίπτεται στη θάλασσα εμπλουτισμένο πλέον με χλώριο, γεγονός που αναμένεται να επηρεάσει τη θαλάσσια πανίδα και χλωρίδα, καθώς θα είναι τοξικό για την υδρόβια ζωή.

Natura να φεύγουμε

Οι θέσεις που έχει προτείνει η ΔΕΠΑ για την εγκατάσταση του πλωτού σταθμού LNG στον κόλπο της Καβάλας από το νέο λιμάνι έως τη Βάσοβα, καθώς ανατολικότερα υπάρχουν νομικά εμπόδια -λόγω της ένταξης της περιοχής σε καθεστώς προστασίας Natura, θεωρούνται κάτι παραπάνω από ευάλωτες. Κι αυτό, γιατί οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης και αεριοποίησης φυσικού αερίου χαρακτηρίζονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία πολύ υψηλής επικινδυνότητας και συμπεριλαμβάνονται στην οδηγία Seveso II, που απαιτεί σοβαρά μέτρα ασφαλείας και τήρηση μεγάλων αποστάσεων από παρακείμενους οικισμούς και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες.

Ετσι, προβλέπει την εγκατάσταση αποθηκών LNG 3 μίλια (5 χλμ.) μακριά από οικισμούς και εγκαταστάσεις, αφού η επικινδυνότητα είναι μεγάλη (στα 3,5 χλμ. εκτονώνεται το φαινόμενο της έκρηξης). Η πρώτη θέση που προτάθηκε από τη ΔΕΠΑ για την εγκατάσταση του πλωτού σταθμού LNG είναι μια ανάσα από τη Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων στη Νέα Καρβάλη, όπου διατηρεί αποθήκες υγρών καυσίμων και η Revoil, και η άλλη δίπλα, κυριολεκτικά, στο χερσαίο εργοστάσιο αποθείωσης και επεξεργασίας πετρελαίου της Energean Oil & Gas Kavala Oil, κοντά στην προστατευόμενη λιμνοθάλασσα της Βάσοβας.

Πολεοδομικό Σχέδιο

Ακρως αποκαλυπτική είναι η ίδια η ΔΕΠΑ στη μελέτη οριοθέτησης του πλωτού σταθμού LNG: «Τα χωρικά όρια εγκαταστάσεως του τερματικού σταθμού είναι προς δυτικά το δυτικό όριο αναπτύξεως του νέου μείζονος Λιμένος Καβάλας «Φίλιππος Β» και προς τα ανατολικά οι εγκαταστάσεις της Kavala Oil (Energean). Δεν μπορεί να χωροθετηθεί ανατολικότερα, καθώς προσεγγίζουμε την προστατευόμενη περιοχή Natura, ενώ δυτικότερα καθίσταται προβληματική η εγγύτητα με την πόλη της Καβάλας, ακόμη και για λόγους αισθητικής του τοπίου. Δυτικά της πόλης της Καβάλας, η περιοχή δεν θεωρείται κατάλληλη για τη χωροθέτηση του σταθμού».

Στην πράξη, η ΔΕΠΑ παραβλέπει το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Καβάλας που εγκρίθηκε μόλις στα τέλη του 2013 και αναφέρει ότι στην ανατολική περιοχή της Καβάλας απαγορεύεται η εγκατάσταση νέων μονάδων που εντάσσονται στην οδηγία Seveso II. Οπως και ότι όλες οι μεταβολές των χρήσεων των θεσμοθετημένων Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου γίνονται, είτε προς χρήσεις ευνοϊκότερες για το περιβάλλον είτε χωρίς μεταβολή του βαθμού επίδρασης-προστασίας προς το περιβάλλον.

Και το σημαντικότερο, βέβαια, είναι ότι με ένα ανθρώπινο λάθος, και ανεξαρτήτως της τελικής θέσης που θα επιλεγεί, αυτός ο συνωστισμός των μονάδων στην περιοχή πολλαπλασιάζει την πιθανότητα ενός μεγάλου βιομηχανικού ατυχήματος, με ανυπολόγιστες συνέπειες.

Πέραν του γεγονότος ότι η σχεδιαζόμενη μονάδα, ενώ προσθέτει μια νέα πηγή ρύπανσης και επικινδυνότητας σε ένα ήδη επιβαρημένο περιβάλλον, ακυρώνει παραγωγικές δραστηριότητες που στηρίζουν την τοπική οικονομία, όπως η παράκτια αλιεία, που εκτοπίζεται σχεδόν ολοκληρωτικά από τον κόλπο της Καβάλας, η πρωτογενής παραγωγή, οι ιχθυοκαλλιέργειες, οι μυδοκαλλιέργειες, ενώ πλήττει σοβαρά την τουριστική προοπτική σε Καβάλα και Θάσο. Σημειώνεται ότι η Καβάλα είναι διάσημη για την αλιεία της και ότι στην πόλη λειτουργεί μια από τις μεγαλύτερες ιχθυόσκαλες της Μεσογείου.

Η απόπειρα για την εγκατάσταση του Aegean LNG στον κόλπο της Καβάλας έχει προκαλέσει τη μαζική αντίδραση των κατοίκων από ολόκληρη την Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας, οι οποίοι προχώρησαν και στην πραγματοποίηση μεγάλου συλλαλητηρίου στις 3 Ιουλίου, στο οποίο συμμετείχαν 139 φορείς της περιοχής.

Κι αυτό που φοβούνται, ότι δηλαδή η σχεδιαζόμενη εγκατάσταση της μονάδας LNG στον κόλπο της Καβάλας, ενώ εντάσσεται στα γενικότερα γεωστρατηγικά σχέδια που προωθούνται γύρω από την ενέργεια, από τα οποία άλλοι θα ωφεληθούν, θα ανοίξει τον δρόμο και για άλλες παρόμοιες εγκαταστάσεις, αλλάζοντας δραματικά το περιβάλλον, τη φυσιογνωμία και τις αναπτυξιακές προοπτικές της περιοχής, είναι κάτι παραπάνω από κοντά στην πραγματικότητα. Οι λόγοι είναι προφανείς: η γεωστρατηγική θέση εξαιρετική, κοντά στους σχεδιαζόμενους αγωγούς και κοντά στη βαλκανική ενδοχώρα.

 Μια ντουζίνα fast track διά χειρός Μανιάτη

Πράγματι, τον Ιούλιο του 2012, η ΔΕΠΑ κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αίτηση αξιολόγησης του έργου «Εγκατάσταση Πλωτού Μέσου Εισαγωγής Φυσικού Αερίου», προκειμένου να επιλεγεί και να συμπεριληφθεί στη λίστα των ενεργειακών έργων κοινού ενδιαφέροντος, κάτι που τελικά εγκρίθηκε. Ετσι, τον περασμένο Ιούνιο η κυβέρνηση αποφάσισε την ένταξη 12 ενεργειακών έργων στη διαδικασία στρατηγικών επενδύσεων (fast track), έπειτα από πρόταση του υπουργού ΠΕΚΑ, Γιάννη Μανιάτη.

Μεταξύ των έργων που εντάσσονται στο fast track με χορήγηση αδειών-εξπρές είναι ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), ο πλωτός σταθμός αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη (INGS LNG Greece), η εγκατάσταση αποθήκευσης στην περιοχή της Καβάλας, ο αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου μεταξύ Τουρκίας-Ελλάδας-Αλβανίας-Ιταλίας (ΤΑΡ), ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας–Ιταλίας (ITGI) και ο πλωτός σταθμός αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (Aegean LNG).

Στο σχετικό ΦΕΚ (1471, Τεύχος Δεύτερο 6/6/2014), στο οποίο καταγράφεται η κυβερνητική απόφαση για τις 12 «στρατηγικής σημασίας» επενδύσεις, γίνεται εκτενής αναφορά για τη σημασία τους που αφορά «την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, την ολοκλήρωση της περιφερειακής αγοράς ενέργειας με την ανάπτυξη των διασυνδέσεων με τις γειτονικές χώρες, τη γεωπολιτική της αναβάθμιση ως σημαντικού «περιφερειακού παίκτη» για την ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε., την προσέλκυση παραγωγικών (άμεσων) επενδύσεων στον τομέα ενέργειας αλλά και σε άλλους κλάδους της οικονομίας (λόγω της διασφάλισης της επάρκειας ενέργειας σε ανταγωνιστικές τιμές)».

Ετσι, από το 2016 ο πλωτός σταθμός Aegean LNG εκτιμάται ότι θα είναι σε θέση να προμηθεύει με 5 δισ. κυβικά μέτρα αερίου ετησίως, τα οποία με αφετηρία τη Βόρεια Ελλάδα θα μπορούν να μεταφέρονται, μέσω των αγωγών ITG και IGB, στην υπόλοιπη ΝΑ Ευρώπη και την Τουρκία. Για τον πλωτό σταθμό LNG στον κόλπο της Καβάλας έχoυν εκδηλώσει ενδιαφέρον η Βουλγαρία, που στηρίζει και τη δημιουργία του ελληνο-βουλγαρικού αγωγού, η Ρουμανία, αλλά και το Κατάρ, που πριν από δύο χρόνια είχε ενδιαφερθεί για τη δημιουργία σταθμού LNG στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας.

Και δεν πρέπει να παραλειφθεί το γεγονός ότι, εκτός από τον πλωτό σταθμό LNG που δρομολογείται στον κόλπο της Καβάλας, μέσα στη δωδεκάδα των ενεργειακών έργων που εντάσσονται στη διαδικασία fast track περιλαμβάνονται και η εγκατάσταση ενός παρόμοιου πλωτού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη από την εταιρεία GASTRADE A.E. συμφερόντων ομίλου Κοπελούζου -με τη διαφορά ότι θα είναι εγκατεστημένος σε απόσταση 11 χιλιομέτρων από την ακτή, λόγος για τον οποίο εκεί υπάρχει η συναίνεση των τοπικών φορέων- καθώς και η υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου στο εξαντλημένο κοίτασμα φυσικού αερίου «Νότια Καβάλα», που θα συνδεθεί με τον ΔΕΣΦΑ με αγωγό μήκους 34 χιλιομέτρων, εκ των οποίων τα 32 χιλιόμετρα θα είναι υπεράκτια. Η εκποίηση αυτής της εγκατάστασης θα γίνει από το ΤΑΙΠΕΔ.

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΒΡΥΞΕΛΛΩΝ ΤΟ AEGEAN LNG
Δεξαμενή καυσίμων της (Βόρειας) Ευρώπης γίνεται η Μεσόγειος

Στιγμιότυπο από το συλλαλητήριο την Πέμπτη 3 Ιουλίου 2014 στην Καβάλα ενάντια στην «επένδυση» της ΔΕΠΑ λίγα μόλις χιλιόμετρα από την ακτή στην τοπική κοινότητα της Νέας Καρβάλης ΑΠΕ-ΜΠΕ/ ΧΑΡΗΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ
Στιγμιότυπο από το συλλαλητήριο την Πέμπτη 3 Ιουλίου 2014 στην Καβάλα ενάντια στην «επένδυση» της ΔΕΠΑ λίγα μόλις χιλιόμετρα από την ακτή στην τοπική κοινότητα της Νέας Καρβάλης
ΑΠΕ-ΜΠΕ/ ΧΑΡΗΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ
Οπως γίνεται φανερό, η εγκατάσταση του Aegean LNG στον κόλπο της Καβάλας δεν αποτελεί μια μεμονωμένη επένδυση, αλλά τμήμα ενός γενικότερου ευρωπαϊκού σχεδιασμού για τη δημιουργία ενός νέου κόμβου φυσικού αερίου για την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Σήμερα υπάρχουν και λειτουργούν σε όλο τον κόσμο 10 πλωτοί σταθμοί LNG, ενώ 30 μονάδες βρίσκονται στο στάδιο μελέτης και σχεδιασμού, οι 22 εκ των οποίων σχεδιάζονται να λειτουργήσουν στη Μεσόγειο.

Το φτηνό LNG δημιουργεί νέες επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα της ενέργειας, αφού οι τιμές του παραμένουν μέχρι και 30% χαμηλότερες από τις τιμές του αερίου των αγωγών. Επιπλέον, οι πλωτοί σταθμοί αποθήκευσης LNG, σε αντίθεση με τους χερσαίους, διαθέτουν δύο βασικά προτερήματα καθώς μπορούν να κατασκευαστούν μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα λίγων μηνών, ενώ κοστίζουν συγκριτικά πολύ λιγότερα (30%-40% κάτω από το κόστος ενός χερσαίου σταθμού LNG).

Επιπλέον, οι πλωτοί σταθμοί LNG αναμένεται να λειτουργήσουν στο μέλλον ως θαλάσσια βενζινάδικα, δεδομένου ότι αποτελεί ευρωπαϊκή προτεραιότητα στο εγγύς μέλλον τα μεγάλα πλοία να κινούνται με φυσικό αέριο, αντί του πετρελαίου. Κάτι που επιβεβαίωσε στη διάρκεια του συνεδρίου «Ποσειδώνια 2014» ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, αναφερόμενος στη σημασία της χρήσης LNG στα πλοία, τονίζοντας ότι «η χρήση του θα συμβάλει στη μείωση του λειτουργικού κόστους της ακτοπλοΐας, [...] ενώ θα συμβάλει στην εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή στρατηγική για μείωση της εκπομπής ρύπων και χρήση φιλικών καυσίμων προς το περιβάλλον».

Οι δηλώσεις αυτές ακολουθούν την τελευταία τακτική των συνεχιζόμενων επενδύσεων των εφοπλιστών σε πλοία που μεταφέρουν υγροποιημένο φυσικό αέριο, με τη μεγαλύτερη κινητικότητα να παρουσιάζουν μεγάλες ναυτιλιακές του κλάδου, όπως η Golar και η Navigator Gas, αλλά και η ελληνική Gaslog του Πήτερ Λιβανού. Και δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι τον περασμένο Απρίλιο εκπρόσωποι της εταιρείας Golar LNG, η οποία αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως στην κατασκευή και λειτουργία σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου, συναντήθηκαν με τον υπουργό ΠΕΚΑ, Γιάννη Μανιάτη, εκφράζοντας το ενδιαφέρον της για τον πλωτό σταθμό LNG της ΔΕΠΑ στον κόλπο της Καβάλας και για πλήρη συμμετοχή στη χρηματοδότηση του έργου.

Επί του παρόντος, η ΔΕΠΑ επιχειρεί να δώσει αντισταθμιστικά οφέλη, κάνοντας λόγο για την κατασκευή δικτύου φυσικού αερίου στην πόλη της Καβάλας, αιτιολογώντας έτσι και την κοντινή απόσταση του σταθμού LNG με την ακτή, αλλά τόσο οι κάτοικοι όσο και οι φορείς της περιοχής δεν δελεάζονται από μια τέτοια πρόταση. Δεδομένου, μάλιστα, ότι δεν έχει προηγηθεί καμιά διαβούλευση με την τοπική κοινωνία για την επένδυση, αυτό που περιμένουν είναι τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που εδώ και καιρό είναι υπό… ολοκλήρωση.

Κατά τα λοιπά, το LNG για τη ΔΕΠΑ μπορεί να αποτελεί μια πολύτιμη επιχειρηματική κίνηση, εν όψει της πιθανής εισόδου της στο Χρηματιστήριο, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την ιδιωτικοποίησή της…

tsarantis@efsyn.gr
     http://www.efsyn.gr/ 

 ΠΡΕΖΑ TV
14-8-2014

Δεν υπάρχουν σχόλια: